Vanuit mijn job werk ik inmiddels al meer dan 10 jaar quasi dagelijks met of voor Nederlanders. Toch zal geen enkele Nederlander die me hoort me ervan verdenken Nederlander te zijn, mijn Vlaamse tongval is overduidelijk. En op zich is dat ook geen enkel probleem. Door de jaren heen heb ik wel geleerd bepaalde woorden of uitdrukkingen te vermijden omdat ik weet dat ze door Nederlanders niet of misbegrepen zullen worden. Ik denk daar intussen zelf niet meer bij na.

Zo zal ik altijd spreken in de jij-vorm en niet in de gij-vorm. Voor Nederlanders klinkt de gij-vorm nogal archaïsch maar voor Vlamingen is dat de standaardvorm. Soms denk ik dat het gebruik van de gij-vorm er ook voor zorgt dat de Nederlanders vinden dat de Vlamingen erg formeel spreken. De gij-vorm heeft namelijk geen bezittelijke vorm. ‘Jij hebt jouw auto gewassen.’ ‘Gij hebt UW auto gewassen.’Vlamingen spreken zelden echt standaard Nederlands. Ze spreken veelal ‘verkavelingsvlaams’ zoals dat dan heet. Dat is een tussentaal tussen dialect en algemeen Nederlands in. Ook daarin bestaan dus regionale verschillen maar toch zal dit ook door mensen uit een andere regio goed verstaan worden. Ook in het zakendoen is dit wijdverbreid. Als Nederlanders zeggen ‘Je spreekt Vlaams’ doelen ze eigenlijk op deze tussentaal. Let wel, Nederlanders, ook jullie hebben regionale invloeden in je taal.Als een Vlaming echt dialect spreekt zal je hem waarschijnlijk niet verstaan. Over het algemeen gaat het gebruik van dialect in Vlaanderen erop achteruit. Toch zijn er enkele regio’s waar het dialect erg belangrijk blijft. Ik denk dan in de eerste plaats aan West-Vlaanderen en misschien ook Limburg. Zo zal ook in sommige zakelijke kringen West-Vlaams de omgangstaal zijn! Dan heb je beter een tolk aan je zijde.Wat je in Vlaamse zakelijke kringen eigenlijk niet tegenkomt is ‘bekakt’ praten, praten alsof je een hete aardappel in de mond hebt. De Gooische R die daar symbool voor staat kennen ze in Vlaanderen niet. (Voor de Vlaamse lezers, zoek het maar eens op via Youtube.) Er is wel zoiets als Vlaams ‘bekakt’ praten maar dat komt dan neer op zeer netjes algemeen Nederlands spreken waarbij je de Vlaamse zachte G iets harder gaat maken, je klinkers meer gaat buigen (Boom wordt Boowm. Hij wordt hijjj), etc. Eigenlijk komt het erop neer dat je meer als een Nederlander gaat spreken. Je hoort dit meer in culturele kringen dan in zakelijke kringen.Met bekakt praten geef je aan tot een bepaalde groep van een zekere status te behoren.

Het Vlaamse alternatief hiervoor was tot een aantal generaties geleden … Frans praten. Dit laatste is grotendeels verdwenen met uitzondering van een aantal zeer specifieke milieus (oa adel). De taal van de elite was in België zeker tot 50 jaar geleden Frans. Het is pas na een lang uitgesponnen taalstrijd dat Nederlands (Vlaams) eenzelfde status heeft verworven. Frans was ook zeer lang de enige bestuurlijke taal, ook in Vlaanderen. De erg complexe staatsstructuur die België nu kent is een rechtstreeks gevolg van deze taalstrijd.Omdat hun taal een onderwerp van strijd is geweest is deze ook veel belangrijker voor Vlamingen dan voor Nederlanders. In Nederland zal men zeer snel en veel gebruik maken van Engelse en soms Franse leenwoorden. In Vlaanderen zoekt men dan toch een Nederlands alternatief. Ook zullen Vlamingen leenwoorden sneller 'vernederlandsen' waar Nederlanders de oorspronkelijke uitspraak behouden. Zo zegt men in Vlaanderen 'planning' met de a van 'appel', waar men in Nederland 'plènning' zegt, met de è van 'mènègement'.Anderzijds zie je in Vlaamse juridische teksten veel termen terugkomen die rechtstreeks uit het Frans zijn geplukt en enigszins vernederlandst. Dit is vaak omdat het oorspronkelijke juridische kader in België in het Frans werd opgesteld.Moet ik dan Vlaams leren spreken om zaken te kunnen doen in Vlaanderen? Nee en ja. Probeer sowieso niet om het Vlaamse tussentaaltje te gaan spreken. Niets zo vervelend als een Nederlander opeens woorden te horen gebruiken als ‘amai’, ‘manneke’, ‘plezant’. Je accent aanpassen lukt sowieso ook niet. Wat wel nuttig kan zijn is om je vertrouwd te maken met enkele (zakelijke) termen  die in beide landen een iets andere betekenis hebben of waar over de grens heen een totaal ander woord voor gebruikt wordt.Er bestaan ook enkele Vlaams-Nederlandse woordenboeken. Het meest recente dat ik zag was ‘Gluren bij de buren’ van Heidi Aalbrecht. Hieronder zijn een paar woorden waar je over na kan denken:

• Enerverend
• Domiciliëring
• Maaltijdcheque
• Namiddag
• Per abuis
• Ambetant
• Arbeider en bediende
• Gsm
• …